باتری‌ها از انقلابی‌ترین اختراعات محسوب می‌شوند که زندگی را راحت‌تر از قبل کردند. باتری در واقع یک سلول یا پک شیمیایی است که انرژی شیمیایی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند.  به جرات می‌توان گفت امروزه اکثر وسایل از گوشی‌های هوشمند تا اسباب‌بازی‌ها و تقریبا تمام وسایلی که به طور روزانه با آن‌ها سر و کار داریم، با باتری کار می‌کنند.

ظرفیت، اندازه و ویژگی‌های باطری‌ها با هم متفاوت است و هر یک برای نیاز خاصی طراحی و تولید شده اند. در ادامه، درباره انواع باتری‌‌ها، طرز کار و کاربرد آنها بحث خواهیم کرد.

انواع باتری
باتری‌ها به دو نوع یکبار مصرف و شارژی تقسیم بندی می‌شوند. هر باتری برای هدف مشخصی طراحی می‌‌شود و براساس نیاز مورد نظر می‌‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. در گذشته اکثر باتری‌ها شارژ نمی‌شدند و با ساختار سولفاتی و در شکل‌های قلمی، نیم قلمی و کتابی وجود داشتند. این باتری‌ها در ساعت‌های دیواری، کنترل‌های تلویزیون، وسایل کوچک خانگی، اسباب‌بازی‌ها، ترازوها، چراغ‌های قابل حمل ضروری و … استفاده می‌شدند. باتری روی-کربن، باتری قلیایی، لیتیومی و نقره اکسید از انواع باتری‌های قابل شارژ هستند.

امروزه اما اکثر باتری‌ها قابلیت شارژ دارند و با شارژرهای مخصوصی شارژ می‌شوند. برای مثال باتری‌های گوشی‌های هوشمند و لپ‌تاپ‌ها از این نوع هستند. عمر این باتری‌ها معمولا 2تا 5 سال است، از این رو می‌توان گفت باتری‌های شارژی دوستدار محیط زیست هستند. این در حالی بود که باتری‌های یکبار مصرف به راحتی بازیافت نمی‌شدند و آسیب‌های زیادی را به طبیعت وارد می‌کردند.
باتری شارژی
تا حدود 20 سال پیش، اکثر باتری‌ها یکبار مصرف بودند و شارژ نمی‌شدند و در شکل‌های قلمی، نیم‌قلمی و کتابی به بازار عرضه می‌شدند. با پیشرفت تکنولوژی باتری‌های شارژی یکی از اجزای تکنولوژی‌های مدرن امروز هستند که در بسیاری از دستگاه‌ها و وسایل الکترونیکی استفاده می‌شوند. از گوشی‌های هوشمند گرفته تا ابزارهای صنعتی، باتری‌های شارژی در دنیای امروزی نقش حیاتی ایفا می‌کنند. این باتری‌ها به کاربران این امکان را می‌دهند که انرژی مورد نیاز خود را از منابع قابل شارژ تأمین کنند و بدون نیاز به تعویض مداوم باتری‌ها، از دستگاه‌های خود استفاده کنند.
انواع باتری‌های شارژی
باتری‌های شارژی به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: باتری‌های لیتیوم-یون (Li-ion) و باتری‌های نیکل-کادمیوم (Ni-Cd). هر کدام از این باتری‌ها ویژگی‌های خاص خود را دارند و برای استفاده در شرایط مختلف طراحی شده‌اند.
باتری‌های لیتیوم-یون (Li-ion)
باتری‌های لیتیوم-یون یکی از رایج‌ترین نوع باتری‌های شارژی در دنیای امروز هستند. این باتری‌ها به دلیل وزن سبک، ظرفیت بالا و طول عمر طولانی‌شان در بسیاری از دستگاه‌ها نظیر گوشی‌های موبایل، لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها و خودروهای برقی استفاده می‌شوند. مزیت بزرگ این باتری‌ها این است که به سرعت شارژ می‌شوند و نیاز نیست باتری به طور کامل تخلیه شود تا دوباره شارژ شود.
باتری‌های نیکل-کادمیوم (Ni-Cd)
باتری‌های نیکل-کادمیوم در گذشته بسیار محبوب بودند، اما امروزه کمتر استفاده می‌شوند. این باتری‌ها به دلیل قیمت ارزان‌تر و قابلیت شارژ مجدد در برخی ابزارهای خاص هنوز در بازار موجودند. با این حال، مشکلاتی مانند اثر حافظه که باعث کاهش ظرفیت باتری در صورت عدم تخلیه کامل آن می‌شود، باعث شده که امروزه باتری‌های لیتیوم-یون محبوب‌تر شوند.
باتری‌های نیکل-هیدرید فلز (Ni-MH)
این نوع باتری‌ها از نظر عملکرد مشابه باتری‌های نیکل-کادمیوم هستند، اما مشکل اثر حافظه را ندارد. به همین دلیل، در ابزارهای برقی مانند دوربین‌ها و دستگاه‌های قابل حمل بیشتر استفاده می‌شود. همچنین این باتری‌ها از نظر محیط زیستی نسبت به باتری‌های نیکل-کادمیوم سازگارتر هستند.
مزایا و معایب باتری‌های شارژی

کاهش هزینه‌ها: استفاده از باتری‌های شارژی به جای باتری‌های یکبار مصرف به شما این امکان را می‌دهد که هزینه‌های مصرفی خود را کاهش دهید. این باتری‌ها پس از هر بار شارژ مجدد قابل استفاده هستند و به این ترتیب دیگر نیازی به خرید مداوم باتری‌های جدید ندارید.

دوستدار محیط زیست: باتری‌های شارژی به دلیل استفاده مجدد از آنها، کمتر به محیط زیست آسیب می‌زنند. در حالی که باتری‌های یکبار مصرف ممکن است باعث آلودگی و تولید زباله‌های خطرناک شوند، باتری‌های شارژی به این مشکل کمک می‌کنند.

شارژ سریع‌تر: باتری‌های لیتیوم-یون که در بیشتر دستگاه‌های مدرن استفاده می‌شوند، معمولاً زمان شارژ کمتری نسبت به انواع قدیمی‌تر دارند. این ویژگی برای افرادی که در حال حرکت هستند و زمان کمی برای شارژ دارند، بسیار مفید است.

کارایی بهتر در دماهای مختلف: باتری‌های شارژی مدرن می‌توانند در دماهای مختلف به خوبی عمل کنند و این ویژگی به ویژه در کاربردهای خاص مانند تجهیزات الکترونیکی در فضای باز یا خودروهای برقی مفید است.

در ادامه به برخی از معایب این باتری‌ها می‌پردازیم:

هزینه اولیه بالا: یکی از معایب باتری‌های شارژی، هزینه خرید اولیه آن است. این باتری‌ها معمولاً گران‌تر از باتری‌های یکبار مصرف هستند، اگرچه در بلندمدت از نظر هزینه به‌صرفه‌تر خواهند بود.

طول عمر محدود: باتری‌های شارژی دارای عمر مشخصی هستند و پس از مدتی کارایی خود را از دست می‌دهند. پس از چند صد چرخه شارژ و دشارژ، ظرفیت باتری کاهش پیدا می‌کند.

نیاز به مراقبت ویژه: باتری‌های شارژی برای کارایی بهینه نیاز به مراقبت دارند. اگر شارژ آنها بیش از حد یا کمتر از حد معمول باشد، ممکن است عمر باتری کاهش یابد. همچنین، باید از داغ شدن بیش از حد آنها جلوگیری کرد.
نحوه انتخاب باتری مناسب
انتخاب باتری شارژی مناسب بستگی به نیازهای خاص شما دارد. برای انتخاب باتری مناسب، باید به عوامل مختلفی توجه کنید:

نوع دستگاه: اولین و مهم‌ترین نکته در انتخاب باتری، نوع دستگاهی است که از آن استفاده می‌کنید. برای مثال، اگر شما از دستگاهی مثل گوشی موبایل استفاده می‌کنید، باید به دنبال باتری لیتیوم-یونی با ظرفیت بالا باشید.
ظرفیت باتری: ظرفیت باتری نشان‌دهنده توانایی آن در نگهداری شارژ است. هرچه ظرفیت بیشتر باشد، مدت زمان استفاده از دستگاه شما نیز بیشتر خواهد بود.
طول عمر باتری: قبل از خرید باتری، حتماً طول عمر آن را بررسی کنید. باتری‌هایی با عمر طولانی‌تر، در طول زمان به صرفه‌تر خواهند بود.
سازگاری با دستگاه: حتماً مطمئن شوید که باتری خریداری شده با دستگاه شما سازگار است. استفاده از باتری غیرسازگار ممکن است منجر به آسیب به دستگاه و باتری شود.

قیمت و خرید باتری شارژی

از آنجایی که این باتری‌ها قابل شارژ مجدد هستند از پرمصرف‌ترین باتری‌های بازار به حساب می‌آیند و تنوع گسترده‌ای دارند. قیمت گذاری این محصولات بر اساس نوع، برند و مدل باتری متفاوت است. از این رو در هنگام خرید باتری با توجه به نیاز خود و انواع مختلف آن می‌توانید بهترین انتخاب را داشته باشید.

قایبلیت حمل، اندازه و شکل فیزیکی و قابلیت اطمینان از دیگر مواردی هستند که در انتخاب باتری باید به آن‌ها توجه کنید.
روش‌های نگهداری و استفاده بهینه از باتری‌های شارژی
برای اینکه باتری‌های شارژی طول عمر بیشتر و عملکرد بهتری داشته باشند، بهتر است از برخی نکات مراقبتی پیروی کنید:

شارژ کردن به موقع

بهتر است باتری‌ها را قبل از اینکه به طور کامل خالی شوند، شارژ کنید. باتری‌های لیتیوم-یون به ویژه از شارژ مداوم در سطح پایین یا بسیار بالا ضرر می‌بینند.

عدم قرار دادن در دمای بالا

دماهای بالا می‌توانند به باتری آسیب برسانند و عمر آن را کاهش دهند. بنابراین، از قرار دادن باتری‌ها در معرض حرارت زیاد، مثل تابش مستقیم خورشید، جلوگیری کنید.

استفاده از شارژر اصلی

استفاده از شارژر اصلی دستگاه برای شارژ  این نوع باتری‌ها، به حفظ سلامت آن کمک می‌کند. شارژرهای غیرمجاز ممکن است باعث آسیب به باتری شوند.

انتخاب باطری مناسب بر اساس مصرف

انتخاب باطری براساس استفاده‌ای که از آن می‌کنیم متفاوت است. انتخاب درست باعث می‌شود از آسیب دیدن وسایل جلوگیری شود. در ادامه به نکاتی که در هنگام انتخاب باطری باید توجه شود، اشاره می‌کنیم:

باتری یکبار مصرف یا شارژی: برای اسباب‌بازی‌ها، ساعت و به طور کلی موارد مصرفی نوع یکبار مصرف مناسب‌تر است اما وسیله‌هایی که برای مدت زمان طولانی مانند تلفن‌ها استفاده می‌شود، باطری‌های قابل شارژ مناسب‌تر هستند.

دوام باطری: به طور کلی دوام دو عامل اساسی در دوام باتری نقش دارد.طول عمر شارژ و طول عمر کل این عوامل هستند. البته لازم به ذکر است عوامل فیزیکی هم بر عمر باتری تاثیرگذار است.

ایمنی:  انتخاب باتری باید بر اساس دمای عملکرد آن باشد. گاهی دمای باتری از حد فراتر می‌رود و ممکن است به وسیله و اجزای آن آسیب برساند و کارایی آن کاهش یابد.

چگالی انرژی: مقدار کل انرژی ذخیره شده در باتری در واحد حجم، چگالی انرژی نامیده می‌‌شود. چگالی انرژی، پایداری باتری را تعیین می‌‌کند. به عبارت دیگر، مشخص می‌‌کند که دوام باتری تا شارژ مجدد بعدی چقدر است.

نتیجه‌گیری
باتری‌ها به دو نوع یکبار مصرف و شارژی تقسیم می‌شوند و انواع مختلفی از آن‌ها در بازار موجود است. با توجه به پیشرفت‌های فناوری، باتری‌های شارژی به تدریج به ابزارهای بسیار کارآمد و مقرون به صرفه تبدیل شده‌اند و به شما این امکان را می‌دهند که از دستگاه‌های خود برای مدت طولانی‌تری استفاده کنید. انتخاب باتری مناسب، استفاده صحیح و نگهداری از آن می‌تواند عمر دستگاه‌های الکترونیکی شما را افزایش دهد و از هزینه‌های اضافی جلوگیری کند.